กรรมพันธุ์กับภูมิแพ้

[Nine]

กรรมพันธุ์กับภูมิแพ้

ถ้าโรคภูมิแพ้มีสาเหตุจากพันธุกรรมแล้ว ทำไมพ่อและแม่ไม่เป็นโรคภูมิแพ้แต่ลูกกลับเป็น หรือถ้าพ่อแม่เป็นภูมิแพ้ ลูกจะเป็นภูมิแพ้ด้วยอย่างแน่นอน 100% หรือไม่



แนวโน้มที่เด็กเป็นโรคภูมิแพ้นั้น ถ่ายทอดได้ทางพันธุกรรมเพราะอาการภูมิแพ้จะเกิดได้ต้องมีสิ่งกระตุ้นคือ “สิ่งแวดล้อม” ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญ ตัวอย่างเช่น ในคนไข้ที่มีอาการแพ้อย่างรุนแรงต่อไข่มดแดง ถ้าคนไข้รายนี้ไม่ไปทานไข่มดแดง หรือทานจำนวนไม่เพียงพอที่จะไปกระตุ้น อาการจะไม่เกิด

การเรียนรู้ว่า “สิ่งแวดล้อม” เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดโรค มีมาตั้งแต่งมัยฮิปโปเครติส ซึ่งเป็นบิดาของการแพทย์แผนปัจจุบัน ท่านได้ย้ำถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อมที่มีต่อการเกิดของโรคหรือการบำบัดโรค เช่น ภาวะอากาศ การเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล อาชีพต่าง ๆ สัตว์เลี้ยง การใช้ขนนก ขนห่าน มาทำเป็นที่นอน หมอน ผ้านวม ตลอดถึงการออกกำลังกาย ต่อมาในวงการแพทย์ได้มีการศึกษาเรื่องทฤษฎีของเชื้อโรค (Germ Theory) ซึ่งมีหลักการว่า เชื้อโรคในร่างกาย นอกจากจะเป็นตัวร้ายที่ทำให้เกิดโรคต่าง ๆ แล้ว ยังมีเชื้อโรคกุ่มที่ดี (Friendly Bacteria) ซึ่งจะเป็นตัวช่วยสอนให้ภูมิคุ้มกันของมนุษย์ทำงานอย่างเป็นระบบมีคุณภาพที่เอื้อต่อการปกป้องโรคภัยต่าง ๆ ถ้าร่างกายขาดเชื้อโรคกลุ่มดีแล้ว การทำงานของภูมิคุ้มกันอาจบกพร่อง ซึ่งการที่เด็กได้รับประทานยาฆ่าเชื้อโรคหรือยาแก้อักเสบในขวบปีแรก จะทำให้จำนวนเชื้อโรคดีลดลงเป็นอย่างมาก

คุณพ่อคุณแม่ทั้งหลายคงสงสัยว่า แล้วเกี่ยวข้องกับโรคภูมิแพ้อย่างไร

สืบเนื่องมาจากการระบาดของโรคหอบหืดและภูมิแพ้ในเด็กเพิ่มมากขึ้น จึงมีการก่อตั้งสมาพันธ์ระหว่างชาติ (International Study of Asthma and Allergies in Childhood หรือ ISAAC) ได้แบ่งผลของสิ่งแวดล้อมต่อการเกิดของโรค เป็น 2 กลุ่ม คือพวกที่ให้ผลบวก กับพวกที่ให้ผลลบ

สิ่งแวดล้อมที่ให้ผลบวกต่อโรค คือ สิ่งที่ช่วยลดแนวโน้มของการเกิดโรคภูมิแพ้และหอบหืด ได้แก่
- การรับประทานอาหารที่เหมาะสมและเพียงพอของคุณแม่ที่ตั้งครรภ์ โดยเฉพาะปลาที่มันๆ เช่น ปลาทู ผักสด ผลไม้ ธัญพืชต่างๆ
- อาหารของเด็กแรกเกิด ควรทานนมแม่ใน 4 เดือนแรก จะช่วยสร้างภูมิคุ้มกันแก่เด็ก
- การมีกลุ่มเชื้อโรคที่ดีในร่างกาย โดยเฉพาะในระบบทางเดินอาหาร
- การติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจ กล่าวได้ว่า การที่เด็กเล็กเป็นหวัดบ้างเป็นการดี เปรียบเสมือนเป็นการฝึกซ้อมให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง

สิ่งแวดล้อมที่ให้ผลลบต่อโรค คือ สิ่งที่เอื้ออำนวยต่อการเกิดโรค ได้แก่
- การสูบบุหรี่ในแม่ที่ตั้งครรภ์
- การได้สูดควันบุหรี่ของเด็กอ่อน จากคนในบ้านที่สูบบุหรี่
- ลักษณะบ้านที่ปิด ขาดการระบายอากาศ มีความอับชื้น เช่น บ้านในเมืองใหญ่
- สารก่อภูมิแพ้ต่างๆ เช่น ไรฝุ่น แมลงสาบ หนู เชื้อโรค
- มลภาวะจากรถ โรงงาน
- การรับประทานอาหารที่มีไขมันมาก ของทอดต่างๆ


โดย นายแพทย์ตฤณ จารุมิลินท
ผู้อำนวยการศูนย์โรคภูมิแพ้และหอบหืด
โรงพยาบาลกรุงเทพ
ที่มา: http://www.bangkokhealth.com/health/...%E0%B9%89-1555